Actividades de comprensión oral e escrita

Ola a todxs!

Na entrada de hoxe imos falar sobre a mediación e o plurilingüismo en base ao que aprendimos e traballamos sobre isto nas clases correspondentes.

Antes de nada, quero especificar que dentro das actividades de comprensión oral hai distintos tipos, como son as actividades de mediación, as de comprensión, as de produción e as de interacción. Delas, as que máis chamaron a miña atención foron as de mediación, posto que era algo que descoñecía, que nunca empregaran conmigo e que se semellaba bastante ao que estudiara no grao de Tradución e Interpretación.

Primeiro, imos explicar o que é a mediación. Segundo o Marco Común Europeo de Referencia para as Liguas (MCER) 3stablécense 4 modos de comunicación ou actividades que hai que traballar para aprender unha lingua: comprensión, expresión ou produción, interacción ou co-produción e mediación. Esta última consiste en posibilitar a comunicación entre dúas persoas que non son capaces de comunicarse entre sí, sexa cal sexa o motivo. 

Según comprendín eu, mediar é algo parecido a exercer de intérprete e transformar un discurso orixe nun discurso meta. A diferencia entre un intérprete e un mediador é a capacidade de opinión que ten o segundo, así como a liberdade discursiva. Un intérprete, en cambio, debe ser fiel á mensaxe que se quere transmitir e debe facelo entre dúas linguas. Un mediador, sen embargo, pode levar a cabo esta actividade en linguas diferentes ou na mesma.

Para min, a mediación é algo que empregamos diariamente, pois considero que co simple feito de explicarlle un concepto que non entendeu, por exemplo, a un compañeiro de clase xa a estamos poñendo en práctica. Neste caso sería nunha mesma lingua, pero tamén pode suceder nun contexto no que se empregue unha lingua estranxeira. Estes casos pódense utilizar nas aulas para facer máis reais os actos comunicativos e que os alumnos sexan capaces de expresarse perfectamente nese idioma independentemente da situación.

A actividade que tivemos que facer de análise dunhas actividades en función a unhas preguntas dadas pola docente permitiume expoñer as miñas ideas e comparalas coas dxs meus compañeirxs. Para min, esta foi unha forma realmente efectiva de comprender esta idea. Ademais, ter que elaborar unha tarefa de mediación en base a unhas directrices proporcionadas pola docente axudou a asentar o que comprendera previamente e a realizase correctamente. 

Para conseguir que a actividade estivese ben elaborada, a docente estivo pendente do que redactabamos nun documento compartido de Google Drive, o que quero recoñecer, pois moi poucos profesores seguen o proceso de elaboración dos seus alumnos. Do mesmo xeito, dinme conta de que este método de traballo por parte do docente permite aos alumnos que comprendan, a medida que fan o traballo, os erros que cometen e que discurran o motivo para modificarlos.

Outra idea que me pareceu moi interesante neste tema foi a do plurilingüismo. Segundo o MCER, a medida que ampliamos a nosa bagaxe de idiomas, non separamos de forma illada cada unha das linguas, senón que establecemos relacións entre elas. Isto é o que nos permite asociar e comprender palabras de distintas linguas sempre e cando pertenzan á mesma lingua nai. Na miña propia experiencia podo dicir que comprendo o portugués, aínda que non o falo, pola súa proximidade co galego. Do mesmo xeito, a medida que aprendía alemán, vía a similitude de certas palabras co inglés. Esta marabillosa capacidade humana permite que ampliemos o noso coñecemento doutras linguas de forma autodidacta.

En resumo, considero que a mediación é o método máis axeitado para ensinar unha lingua, xa que, volvendo a vista atrás aos meus anos de estudante dunha lingua estranxeira, podo afirmar que, polo menos, é máis chamativo ca seguir o método tradicional, xa que este último remata sendo bastante repetitivo para o alumnado. Ademais, o método que empregaron conmigo nas clases de lingua estranxeira sirveume para saber conxugar un verbo, escoller unha determinada preposición ou palabra nun contexto determinado. Sen embargo, en base ao que me contaron sobre a mediación, creo que se poden poñer situacións reais de emprego da lingua. Cando fun de Erasmus, tiven que empregar o francés en todos os ámbitos da vida, non nos poucos que lle interesaba ao redactor do manual. Foi aí cando me din conta de que realmente non tiña un bo nivel de lingua e cando comecei realmente a manexar o francés e poder empregalo en calquer ámbito da miña vida para comunicarme. 

Algo moi positivo que lle vexo á mediación é a posibilidade de variar de contexto facilmente, conseguindo, deste xeito, motivar ao alumnado de maneira máis eficaz. Gustaríame que a tiveran empregado conmigo como método de aprendizaxe, pois probablemente moitxs dxs meus compañeirxs non terían odiado tanto o inglés ou o francés, chegando ao punto de rexeita

Enlaces de interese:

1. Companion Volume
2. Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas
3. Entrada sobre o MCER deste blog